SUY NGHĨ VÀ HÀNH ĐỘNG TRONG TRÁCH NHIỆM (1 tiết)
Thầy Bùi Minh Châu – Cô Bùi Thị Hồng Phương
I. Mục tiêu :
Học xong bài này, Học sinh có khả năng:
- Hiểu được trách nhiệm là gì, và vì sao chúng ta phải suy nghĩ và hành động gắn với trách nhiệm.
- Nhận thức được trách nhiệm của mỗi người đối với bản thân, với gia đình và với xã hội trong cuộc sống hàng ngày.
- Rèn luyện ý thức trách nhiệm trong mọi hành động, tình huống xảy ra.
II. Nội dung bài học :
- Trong xã hội, mỗi công dân đều phải có ý thức trách nhiệm với bản thân mình, với gia đình và xã hội. Vì thế bản thân mỗi người cần phải suy nghĩ và hành động có trách nhiệm trong mọi tình huống đúng với các qui định của gia đình và xã hội đề ra.
- Học sinh thấy được trách nhiệm của thanh niên học sinh, chủ nhân tương lai của đất nước là tích cực học tập, rèn luyện thực hiện đầy đủ nghĩa vụ của người công dân. Các em phải thực hiện nghiêm túc các nội qui của trường, lớp và những chuẩn mực trong đời sống cộng đồng.
- Học sinh xác định trách nhiệm của mình trong việc phòng chống các tệ nạn xã hội, tích cực đấu tranh với các biểu hiện sai trái có thể dẫn đến tệ nạn xã hội trong học sinh.
- Ý thức trách nhiệm là yếu tố không thể thiếu để xây dựng nên một gia đình hạnh phúc, một xã hội dân chủ và văn minh, phát triển bền vững. Một xã hội muốn phát triển đi lên thì mỗi người phải có nghĩa vụ thực hiện và phát huy cao độ tinh thần trách nhiệm của bản thân.
III. Tài liệu, phương tiện :
- Đoạn phim video, hình ảnh, câu chuyện kể.
- Giấy A0, bút dạ viết bảng, bút màu.
- Phần thưởng dành cho trò chơi học tập (kẹo/bánh hoặc bút…).
IV. Hướng dẫn thực hiện:
* Giáo viên chia lớp thành 4 nhóm, các nhóm tích lũy điểm qua các hoạt động của chủ đề.
* Sau khi kết thúc các hoạt động, dựa vào tổng điểm của từng nhóm để xếp hạng và phát thưởng theo 4 mức độ: 1, 2, 3, 4.
1/ Hoạt động 1: (4 phút)
a. Mục tiêu: Giới thiệu bài
b. Cách tiến hành: Gameshow: Đoán từ
Bước 1: Học sinh các nhóm xem 3 bức tranh sau và nghĩ xem đang nói đến thái độ tiêu cực nào của con người.
- Lần thứ 1 nói đúng cụm từ được 30 điểm.
- Lần thứ 2 nói đúng cụm từ được 25 điểm.
- Lần thứ 3 nói đúng cụm từ được 20 điểm.
- Lần thứ 4 nói đúng cụm từ được 15 điểm.
- Lật mở 1 – 3 ô chữ, nói đúng cụm từ được 15 điểm.
- Lật mở 4 – 6 ô chữ, nói đúng cụm từ được 10 điểm.
- Lật mở trên 6 ô chữ, nói đúng cụm từ được 5 điểm.
Bước 2: Giáo viên cho học sinh xem 3 bức tranh sau:
Bước 3:
Câu hỏi: Các bức tranh trên phê phán thái độ tiêu cực nào của con người? Hãy tìm một cụm 3 từ gồm 15 chữ cái nói lên điều trên.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ĐÁP ÁN:
|
T |
H |
I |
Ế |
U |
T |
R |
Á |
C |
H |
N |
H |
I |
Ệ |
M |
c. Kết luận:
- Các hình ảnh trên gợi ra những việc làm thiếu trách nhiệm đã và đang diễn ra trong cuộc sống hiện nay.
- Điều gì có thể xảy ra nếu sống và làm việc một cách thiếu tinh thần trách nhiệm?
- Để hiểu được hậu quả của những suy nghĩ và hành động thiếu trách nhiệm chúng ta cùng theo dõi câu chuyện sau đây:
2/ Hoạt động 2: (15 phút)
a. Mục tiêu: Suy nghĩ về hành động thiếu trách nhiệm
b. Cách tiến hành:
Bước 1:
- Học sinh các nhóm xem 1 đoạn phim và nghe 1 câu chuyện kể. Sau đó các nhóm thảo luận và trả lời các câu hỏi.
- Mỗi nhóm trả lời 1 câu, đại diện nhóm trả lời chưa đạt, thì nhóm khác bổ sung.
- Trả lời 1 câu hỏi đầy đủ, hoàn chỉnh được 10 điểm.
- Trả lời câu hỏi chưa hoàn chỉnh được 5 điểm.
- Bổ sung trả lời câu hỏi hay, hoàn chỉnh được 5 điểm.
Bước 2:
Kể chuyện:CÂU CHUYỆN VỀ NGƯỜI THỢ XÂY NHÀ VÀ MÓN QUÀ ĐẮT GIÁ
Người thợ xây nọ đã làm việc rất chuyên cần và hữu hiệu trong nhiều năm cho một hãng thầu xây dựng. Một ngày kia, ông ngỏ ý với hãng muốn xin nghỉ việc về hưu để vui thú với gia đình.
Hãng thầu rất tiếc khi thiếu đi một người thợ giỏi đã tận tụy nhiều năm. Hãng đề nghị ông cố gắng ở lại giúp hãng xây một căn nhà trước khi thôi việc. Ông ta nhận lời.
Vì biết mình sẽ giải nghệ, cùng với sự miễn cưỡng, ông ta làm việc một cách tắc trách qua quít, xây dựng căn nhà với những vật liệu tầm thường, kém chọn lọc, miễn có một bề ngoài đẹp đẽ mà thôi.
Mấy tháng sau, căn nhà đã hoàn thành. Người chủ hãng mời ông đến, trao cho ông chiếc chìa khóa của ngôi nhà và nói: “Ông đã gắn bó và làm việc rất tận tụy với hãng trong nhiều năm, để tưởng thưởng về sự đóng góp của ông cho sự thịnh vượng của hãng, chúng tôi xin tặng ông ngôi nhà vừa xây xong!”
Bước 3:
- Học sinh xem phim Qùa tặng cuộc sống: TRÁCH NHIỆM CỦA LỜI NÓI
Bước 4:
- Câu hỏi thảo luận:
- Em có nhận xét gì về việc làm của bác thợ xây và anh Dần?
- Theo em, ông thợ xây có suy nghĩ và cảm xúc gì khi nhận được món quà?
- Theo em, anh Dần có suy nghĩ gì về lời nói của mình?
- Qua câu chuyện trên, chúng ta rút ra bài học gì?
Bước 5: Đại diện từng nhóm trả lời, mỗi nhóm trả lời 1 câu, sau đó giáo viên nêu kết luận.
c. Kết luận:
- Câu chuyện về người thợ xây hay việc làm của anh Dần cho chúng ta thấy nếu chúng ta làm việc một cách thiếu trách nhiệm thì chúng ta sẽ phải nhận những hậu quả của nó.
- Cuộc đời là một công trình kiến trúc do chính mình tạo nên. Đời sống hiện tại là kết quả của sự tạo dựng trong quá khứ, đời sống ngày mai sẽ là kết quả của sự tạo dựng hôm nay. Hãy xây dựng cuộc đời mình một cách có trách nhiệm!
3/ Hoạt động 3: (20 phút)
a. Mục tiêu:
- Học sinh liên hệ được thực tế về những hành vi, hành động, việc làm và kết quả nhận được khi thực hiện những hành vi, hành động, việc làm có trách nhiệm hoặc thiếu trách nhiệm.
b. Cách tiến hành:
Bước 1:
Khái niệm: Sống có trách nhiệm là gì? Sống có trách nhiệm là làm tròn nghĩa vụ, bổn phận với xã hội, trường lớp, gia đình và bản thân…dám làm, dám chịu trách nhiệm về những hành động của bản thân.
Bước 2:
Cuộc thi vẽ “cây trách nhiệm”
- Mỗi nhóm thảo luận câu hỏi bốc thăm và ghi nội dung thảo luận lên giấy A0.
- Mỗi nhóm nhận một tờ giấy A0, 2 cây bút lông, vẽ hình minh họa để trả lời về câu hỏi của nhóm mình.
- Đại diện từng nhóm lên trình bày tranh và thuyết trình. Tùy theo sự hấp dẫn, ý nghĩa, thiết thực của nội dung từng nhóm mà thang điểm theo các mức độ 30 điểm, 25 điểm, 20 điểm và 15 điểm.
Bước 3:
- Đại diện từng nhóm lên bốc thăm nội dung câu hỏi:
+ Câu 1: Mô tả những hành vi, hành động, việc làm thể hiện sự thiếu trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, nhà trường, xã hội.
+ Câu 2: Nêu lên những hậu quả của những hành vi, hành động, việc làm thể hiện sự thiếu trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, nhà trường, xã hội.
+ Câu 3: Mô tả những hành vi, hành động, việc làm thể hiện có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, nhà trường, xã hội.
+ Câu 4: Mô tả những thành quả, kết quả của những hành vi, hành động, việc làm thể hiện có trách nhiệm đối với bản thân, gia đình, nhà trường, xã hội.
Bước 4:
- Các nhóm thảo luận và hoàn thành nội dung trả lời.
Bước 5:
- Đại diện từng nhóm lên trình bày nội dung thảo luận.
c. Kết luận:
- Những việc làm thể hiện tinh thần trách nhiệm rất gần gũi, quen thuộc với mỗi chúng ta trong đời sống hằng ngày. Sau bài học này chúng ta hãy tích cực phát huy tinh thần trách nhiệm đối với bản thân, gia đình hơn nữa để cùng nhau xây dựng một đất nước Việt Nam giàu đẹp, dân chủ và văn minh, phát triển bền vững.
V. Kết luận chung:
Trong cuộc sống, trước mỗi hành động, chúng ta cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình, đừng để người khác đau lòng và tăng thêm gánh nặng xã hội vì những hành động sốc nổi của bản thân. Chúng ta đừng nghĩ đơn giản là nó chỉ ảnh hưởng đến cá nhân ta mà khi sự việc xảy ra không chỉ gây hại cho bản thân mà còn đối với những người thân yêu của mình và cho xã hội.
Suy nghĩ và hành động có trách nhiệm là một lối sống đẹp. Đó là một phẩm chất cao đẹp, là thước đo giá trị con người, là cơ sở để xây dựng hạnh phúc. Đồng thời tinh thần trách nhiệm cũng góp phần tạo nên các mối quan hệ tốt đẹp, thúc đẩy sự tiến bộ của xã hội.
VI. Hướng dẫn chuẩn bị :
- Học sinh tìm những tranh ảnh, việc làm hoặc tác phẩm văn học nói về tinh thần trách nhiệm hoặc thiếu trách nhiệm của con người.
- Học sinh suy nghĩ về kết quả qua các hành vi, việc làm trách nhiệm hoặc thiếu trách nhiệm của con người.
VII. Tư liệu tham khảo :
- Bài viết, tranh ảnh về tinh thần trách nhiệm hoặc thiếu trách nhiệm của con người, của thanh niên đối với bản thân, gia đình, xã hội trên google.com.
- Đoạn phim trên Youtube.
.Hỗ trợ đăng bài : Thầy Nguyễn Mạnh Hiệp
